-
KÜLTÜR KAVRAMI
Kültür, doğuştan getirilmez,
sonradan öğrenilir. Genlerden değil, içinde bulunulan sosyal çevreden kazanılır.
Her insan, düşünce kalıpları, duygular ve hayat boyu öğrendiği rol ve hareketleri
taşır. Aslında bir anlamda kültür, düşüncelerdeki yazılımlardır.
Kültür Analizi: Organizasyonlarda,
üç seviyede yapılır:
İlk seviyede, gözlemlenebilen
kültürle ilgilidir. Bunlar, yeni grup
üyelerine öğretilen ve geliştirilen metotlardır. Burada, kulaktan kulağa
aktarılan hikayeler, seromoniler ve grupların başarı hikayelerine ait ortak
ritüeller vardır.
İkinci seviyede, insanların birbirlerine
bağlılığında kritik rol oynayan ve kültürün üyeler üzerinde güçlü motivasyon
sağlayan paylaşılan değerler vardır. Pek çok danışmana göre, organizasyonlar
egemen olan ve birbirleriyle tutarlı paylaşılan değerlerin konulmasıyla
gelişir. "Paylaşılan" teriminden anlaşılan grubun bütünlüğüdür.
Üçüncü ve son analiz düzeyi ise, Ortak
Düşünceler vardır. Deneyimler sonucu kazanılan ortak düşüncelerdir.
-
ÖRGÜT KÜLTÜRÜ NEDİR?
Örgüt Kültürü, örgüt içindeki
insanların, zaman içinde geliştirdikleri gelenekler, anlayışlar ve normlar
bütünüdür. Sözgelimi, bir çalışan yöneticisiyle konuşurken ceketini iliklemezse
ve çalışma arkadaşı bu konuda kendisini uyarırsa, bu, örgüt kültürünün
bir parçasıdır. Yani kısaca, örgüt kültürü, paylaşılan değerlerdir.
Örgüt kültürü, Davranışların karmaşık kalıplarından,
umutlardan, ideallerden, değerlerden, tutumlardan meydana gelir.
Örgüt Kültürünün Dinamikleri
-
Tekrarlanan Davranışlar: İnsanlar,
örgütsel alışkanlıklar, seromoniler ve dille birbirlerini etkilerler.
-
Normlar: Örgüt içindeki çalışma grupları
tarafından paylaşılır. "Eşit işe eşit ücret ödenmesi" gibi.
-
Egemen Değerler: Örgüt içindeki
karar alma ve davranış, bireyler ve girişimin misyonu ve ihtiyaçlarıyla
ilgili olarak topluca düzenlenen toplu düzenlemeler tarafından şekillendirilir.
-
Felsefe: Çalışanlar ve müşterilerle
ilgili olarak örgütün politikalarında izlediği yoldur.
-
Roller: Yeni gelenlerin gruba ve örgüte
dahil olabilmek için öğrenmek zorunda oldukları, bir nevi oyunun kurallarıdır.
-
Duygular veya Örgüt İklim: Müşteriler
ve örgüt dışındaki yabancılarla etkileşim içinde buluna örgüt üyelerinin
fiziksel yapılardan örgüt içinde ortaya çıkar.
Örgüt Kültürünün Kaynakları
Örgüt Kültürünün Çeşitleri
-
Geçmişi ve Deneyimleri * Bireysel Kültürler
-
Temel İnançlar * Güç ve Uzman Kültürü
-
Gelenekler * Rol Kültürleri ve Bürokrasi
-
Mitler ve Söylenceler * İşbirliği Kültürü
-
İstekler ve Hırslar * Görevler ve Yetkilendirme
Kültürü
-
Eğitim * Ortaklık
Kültürü
* Üstünlük Kültürü
-
STRATEJİ KAVRAMI
Strateji; bir yatırımın uzun vadeli
hedeflerinin ve amaçlarının tespit edilmesi ve bunlara ulaşmak için gerekli
olan kaynakların ayrılması hareket yönünün belirlenmesidir.
Strateji Çeşitleri
Şirketin yapısına bağlı olarak stratejiler
sınıflandırılabilir. Şirketin birden çok faaliyet alanı varsa bu şirketin
birleşik düzey stratejilere ihtiyacı vardır, fakat şirket faaliyet
alanı tek ise iş düzey strateji geliştirilmelidir. Özünde her ikisi
aynıdır. Birden çok faaliyet alanı bulunan şirket her faaliyet alanına
göre değişik stratejiler geliştirmek zorundadır. Dolayısıyla şirketin yapısı
ve kültürü ile strateji karşılıklı birbirini etkiler.
Örgüt Kültür ve Strateji Etkileşimi
Organizasyon kültürlerinin stratejiler
üzerinde etkileri vardır. Bazı şeyler yapılırken çevresel ve geleneksel
faktörler in etkisi gözardı edilemez. Bulunulan ve yaşanılan ortama bağlı
olarak kişilerin düşünceleri şekillenir. Ortam insanın düşünce yapısını
belirler. Bu durum kendini strateji ve çözüm belirlemede de
gösterir. Örneğin aynı koşullarda bulunan ve aynı alanda faaliyet gösteren
firmalar bu koşullarda değişik stratejiler geliştirebilirler. Değişik strateji
geliştirmenin nedeni farklı kültür yapıları dolayısı ile piyasa koşullarında
üzerine yoğunlaşılan, önem verilen ve yorumlanan bilgilerin farklı olmasıdır.
Evrimsel mod hem statik hem dinamik stratejiler
ile uğraşmaktadır. Strateji zorunlu ise, o zaman strateji yapıyı tahmin
etmeli. Strateji değişikliğini yapıda takip edebilmelidir.
Bir organizasyonun stratejilerini oluşturan
hedefler ve kararlar, zamanla planlanarak
oluşturulmalı veya önemli kararlar sonucu aniden oluşmalıdır. Stratejinin
yapıyı tanımladığını savunanlar, karar verenleri sahip oldukları yapıyı
seçenler olarak tanımlamaktadırlar. Organizasyonun dönüşüm süreci, çevre
ve diğer faktörler yapının ana unsurlarıdır.
Örgüt Kültürünün, Strateji üzerinde
etkisi 6 farklı yolla görülür:
-
Strateji oluşturulurken, organizasyonun analizci
davranışına, çevreden bilgiyi nasıl aldığına bağlıdır. Çevrenin güvensiz
fakat kontrol edilebilir olduğunu düşünen bir çevre zaman ve kaynaklarını
çevre analizi için ayırır. Fakat çevreyi sabit ve bilinir olarak gören
çevre bunun için zaman harcamaz.
-
Bilgiler seçildikten, organizasyonlar bazı
bilgilerin üzerine doğal olarak daha fazla eğilir. Örneğin, aynı alanda
faaliyet gösteren organizasyonların farklı pazarlara ilgi duyması gibi.
Bazı organizasyonlar, sayılar ve istatistiklere göre hareket
eder çünkü sayıların belirsizliği ortadan kaldırdığına inanır, buna karşın
bazı organizasyonlar gazete verilerini dikkate alır.
-
Bilgiler toplandıktan sonra yorumlanmalıdır.
Yorumlama metodları da yine kültürlere göre
değişkenlik gösterir.
-
Bilgi yorumlanıp, sebep-etki ilişkisi belirlendikten
sonra, nasıl tepki verileceğine karar verilmelidir. Buda etik bir bileşeni
gerektirir. Stratejiler sadece mantık ve sebeplerle belirlenmeyip toplumsal
normlarda etkilidir.
-
Bilginin yorumlanması stratejinin neyi geliştirmesi
gerektiği üzerine bir görüş birliğini gerektirmez.
6. Güç konusu da önemlidir. Organizasyonlarda
bulunan farklı alt kültürler tarafından oluşturulan çözümler sonucu çelişkiler
oluşabilir. Bu durumda yine bulunulan kültür ortamını belirlediği farklı
güç odaklarının çözümleri dikkate alınır. Örneğin, otokratik yönetimin
bulunduğu yerlerde çözüm liderin seçimine bağlıdır.